حجت الاسلام سیدجواد میرحسینی از طلاب هنرمند گیلانی هستند که چندی پیش مقام اول در دو بخش عکس و مجموعه عکس چهارمین دوسالانه عکس حوزه را کسب نموده اند . وی پیرامون عکس برداری از پیاده روی اربعین به نکات کاربردی اشاره نمودند مطالعه آن را به عموم زائران گیلانی این اجتماع جهانی توصیه می کنیم. شایان ذکر است که ایشان از داوران بخش عکس سومین سوگواره فرهنگی و هنری قافله عاشقی نیز بوده اند.

با به کار کردن نکاتی که در ذیل آمده است می توانید عکس های به مراتب بهتر از قبل بگیرید. پس قبل از سفر حتما آن را مطالعه کنید مطمئنا نتیجه آن را خواهید دید.

۱٫بایستید و دست خود را ثابت نگاه دارید

وقتی با یک دست گوشی خود را در دست گرفته‌اید و در حال قدم زدن هستید احتمال این که موفق به ثبت تصویر واضحی شوید خیلی کم است. پس بهتر است ابتدا بایستید، گوشی خود را با هر دو دست بگیرید و در نهایت عکاسی کنید. اگرچه بسیاری از عوامل در عکاسی هستند که شما قادر به کنترل آنها نیستید ولی می‌توانید با رعات برخی نکات حداکثر تلاش خود را برای داشتن عکس‌هایی خوب انجام دهید.

۲٫ابتدا بیاندیشید سپس عکاسی کنید

زمانی بود که هر عکسی که می‌انداختید برای شما دارای هزینه بود، فیلم‌های ۱۲ تایی، ۲۴ تایی یا ۳۶ تایی که بعدا باید ظاهر می‌شدند، فرصت زیادی برای خطا کردن به شما نمی‌دادند و باید هر عکسی با نهایت دقت انداخته می‌شد اما در حال حاضر دیگر چنان محدودیت‌هایی نداریم ولی این دلیل نمی‌شود که بدون دقت عکاسی کنیم. ترکیب و چارچوب‌شناسی در عکاسی  موارد بسیار مهمی هستند که با گذشت زمان به درک بهتری از آن‌ها می‌رسید و در این راه هر عکس برای شما تجربه جدیدی محسوب می‌شود. در موقع عکاسی سعی کنید تا کادر مورد نظر خود را بیابید و هرگز عجله نکنید.

۳٫لنز دوربین را تمیز نگه دارید

همان‌طور که می‌دانید لنز دوربین در مکانی بسیار حساس و دقیقا پشت گوشی قرار گرفته و این بدان معناست که با سطوح بسیاری در تماس قرار می‌گیرد. گاهی لنز دوربین از نمایشگر گوشی هم کثیف‌تر می‌شود، زیرا عموما گوشی‌ها را به پشت روی سطوح قرار می‌دهند که این موضوع ممکن است موجب کثیفی لنز یا حتی افتادن خط و خش روی آن شود..در این حالت حتی قوی‌ترین سنسور‌ها هم بدترین تصاویر را ثبت می‌کنند، پس به تمیز کردن لنز دوربین اهمیت بدهید. برای تمیزکاری هم لطفا به آب یا مایع شیشه‌شور و موادی از این قبیل فکرنکنید! یک دستمال نرم مانند دستمال عینک می‌تواند به بهترین شکل لنز دوربین را تمیز کند

4. روی سوژه عکس خود فوکوس کنید

احتمالا تاکنون اقدام به عکس‌برداری از شاخه‌ای گل میان انبوهی از شاخ و برگ کرده‌اید، درحالی‌که سنسور نمی‌تواند سوژه را به‌درستی تشخیص دهد و نور دریافتی دائما کم و زیاد می‌شود. این موضوع معمولا هنگامی رخ می‌دهد که می‌خواهید از سوژه‌ای کوچک میان منظره‌ای نسبتا وسیع عکس بگیرید و دوربین نمی‌داند باید روی کدام قسمت تصویر تمرکز کند و نور تابیده‌شده به آن را درست تشخیص دهد. به عنوان مثال، وقتی خورشید یا هر جسم پرنور دیگری در تصویر باشد، با فوکوس روی خورشید تصویر کاملا تاریک می‌شود، اما با فوکوس روی جسمی که جلوتر از خورشید و نزدیک به شما قرار دارد، تصویر کاملا روشن و آماده عکس‌برداری می‌شود.

دوربین‌های امروزی این قابلیت را دارند که با لمس سوژه موردنظر در تصویر روی آن فوکوس می‌کنند و سعی می‌کنند همان سوژه را شفاف‌سازی کنند. ترفند دیگری که با فوکوس کردن می‌توان به دست آورد این است: با نزدیک کردن دوربین به گل یا هر سوژه دیگر (مثلا از فاصله ۱۰ سانتی‌متری) و با لمس آن در تصویر، دوربین به صورت خودکار آن را شفاف می‌کند و پس‌زمینه را تیره یا اندکی غیرشفاف می‌سازد؛ این ترفند به مشخص شدن سوژه در عکس و تمایز آن با پس‌زمینه کمک شایانی می‌کند.

۵٫عکس‌های متعدد بگیرید

هنگام عکس‌برداری بارها پیش می‌آید که چند نفر از خانواده برای ثبت تصویر جمع می‌شوند، اما دقیقا پس از فشردن شاتر متوجه می‌شوید که چشم یکی از اعضا بسته است یا یکی برای دیگری شاخ گذاشته است! در این مواقع جمع کردن مجدد افراد برای گرفتن عکسی دیگر معمولا از حوصله عکاس خارج است، پس پیشنهاد می‌شود چند عکس پشت سر هم بگیرید.

تابش نور در چهره‌ها یا عبور ماشین یا بچه از پشت افراد حاضر در صحنه می‌تواند موجب تخریب سوژه عکاسی شود، اما با ثبت چندین عکس پشت سر هم می‌توان آنها را بازبینی کرد و بهترین را ذخیره و باقی را حذف کرد. البته کاربرانی که از گوشی‌های اپل استفاده می‌کنند از قابلیتی به اسم Burst Mode بهره‌مند می‌شوند که با نگهداشتن دکمه شاتر چندین عکس در ثانیه ثبت می‌کند و درنهایت بهترین آنها را می‌توان انتخاب کرد. این امکان امروزه در برخی پرچمداران اندرویدی هم مشاهده می‌شود که البته سرعت ثبت تصویر در ثانیه برای هرکدام ممکن است متفاوت باشد.

۶٫از زوم دیجیتال استفاده نکنید

بزرگ‌نمایی یا زوم دیجیتال به این صورت کار می‌کند که بخشی از یک عکس بزرگ را برش می‌دهد تا روی سوژه اصلی تمرکز کند. در کنار برش، ممکن است الگوریتم‌هایی برای ارتقای کیفیت هم اضافه شود، اما در مجموع کیفیت آن کاهش چشمگیری خواهد داشت. بزرگ‌نمایی اپتیکال یا نوری اما توسط لنز انجام می‌شود و اثر کاهش کیفیت آن به مراتب کمتر است. در مورد دوربین موبایل‌های هوشمند هم این نکته بسیار مهم است، هر چند ممکن است بارها و بارها آن را شنیده باشید.

۷٫داشتن برنامه

با برنامه عکاسی کنید. برای خود هدفی در نظر گرفته و به بیان داستان خود بپردازید. موضوع عکس می‌تواند هرچیزی باشد. مهم این است که خلاقیت خود را به کار گرفته و با ترکیب پدیده‌های محیطی مانند ابنیه تاریخی یا یک جاذبه طبیعی، حس خود از سفرتان را با دیگران به اشتراک بگذارید. مطمئن باشید که عکس‌های بدون موضوع و بی‌هدف، تاثیر چندانی بر افراد نخواهند گذاشت.

۸٫آداب استفاده از دوربین موبایل را رعایت کنید (عکاسی با دوربین موبایل)

با اینکه هیچ قانون رسمی ای برای استفاده از دوربین موبایل وجود ندارد اما بهتر است نحوه صحیح و به جای استفاده از آن را یاد بگیرید. دیده می شود که استفاده های بسیار نا به جا از دوربین های موبایل می شود و گاهی از آن سوء استفاده می کنند. وقتی می‌خواهید از شخص غریبه ای عکس بگیرید حتما از او اجازه بگیرید.

۹٫قوانین ترکیب بندی را یاد بگیرید

قوانین ترکیب بندی را یاد بگیرید. (مانند قانون یک سوم؛ سوژه خود را در مرکز کادر قرار ندهید بلکه آن را در قسمت یک سوم از یک سمت کادر قرار دهید تا عکس شما جلوه بیشتری داشته باشد). قوانین ساده ای مانند قانون یک سوم می توانند به عکس شما روح تازه ای بخشند.

۱۰٫زیاد عکس بگیرید و تجربه زیادی کسب کنید

عکاسی با دوربین موبایل یکی از نکات جالب و زیبای دوربین های دیجیتال (دوربین موبایل ها هم جزء دوربین های دیجیتال محسوب می شوند) این است که می توانید تعداد بسیار زیادی عکس بگیرید بدون اینکه هزینه ای برای شما داشته باشد. این یعنی شما می توانید عکس های زیادی با کادر های مختلف و شرایط و تنظیمات متفاوت بگیرید و سپس آن هایی را که می خواهید نگه دارید.

دوربین های موبایل وسیله های مناسبی برای تجربه زوایا و پرسپکتیو های جدید هستند، می توانید از پایین عکس بگیرید، از بالا عکس بگیرید، با زاویه ای بسته عکس بگیرید و یا… و نتیجه های جالب و جذابی را تجربه کنید.

۱۱٫اشتباهاتتان را دور نریزید

به خاطر داشته باشید که در بسیاری از موبایل ها کیفیت عکس بهتر از آن چیزی است که در صفحه نمایش آنها دیده می شود. پس اگر می توانید سعی کنید عکس هایتان را نگه دارید تا بعداً آن ها را بر روی کامپیوتر خود مشاهده کنید. شاید این عکس ها روی مانیتور بهتر دیده شوند. حتی ممکن است بعضی عکس هایتان که به اشتباه گرفته شده اند و تار هستند به کارتان بیایند..

۱۲٫به سوژه خود نزدیک شوید

یکی از اشتباهات متداول در عکاسی با دوربین موبایل این است که آنقدر سوژه دور است که از او تصویری غیر قابل تشخیص در دور دیده خواهد شد. عکس هایی که با دوربین موبایل گرفته می شوند با توجه به اینکه تعداد پیکسل پایینی دارند (البته این قضیه هر روز رو به بهبودی است) کوچک خواهند بود، بنابراین سعی کنید کل کادر را با سوژه خود پر کنید تا بعداً در برنامه های ویرایشی عکس را نبرید (کراپ نکنید)، که این کار باعث می شود کیفیت عکس باز هم کمتر شود..

با این وجود، بعضی از دوربین های موبایل وقتی به سوژه نزدیک باشید تغییر شکل ایجاد می کنند و یا در فوکوس شما را با مشکل مواجه می کنند (مخوصوصاً اگر دوربین موبایل شما حالت ماکرو و یا فوکوس از فاصله نزدیک را نداشته باشد).

۱۳٫سادگی را حفظ کنید

سادگی مهم‌ترین قانونی است که سعی می‌کنم همیشه آن را در کارهایم رعایت کنم. هر چند که این تمایل به سادگی می‌تواند یک سلیقه‌ی شخصی قلمداد شود. تصاویر شلوغ که عناصر زیادی در آن‌ها وجود دارد، به شخصه برای من جذاب نیستند چرا که فکر می‌کنم این شلوغی باعث سردرگمی‌ بیننده می‌شود. ضمن این که فهم معنای عکس را برای او مشکل می‌کند.

مغز ما از طریق غریزه، تشخیص می‌دهد که تصویر یک عکس برایش دل‌نشین است یا نیست. وقتی که عکسی را ثبت می‌کنید و آن را با دیگران به اشتراک می‌گذارید، ۱۵ ثانیه فرصت دارید تا توجه مخاطب را جلب کنید. یک فضاسازی ساده در تصویر به مخاطب شما زمان بیشتری خواهد داد. بعد از آن است که مخاطب می‌تواند با عکس شما ارتباط برقرار کند و برای یک عکاس هیچ پاداشی بالاتر از این وجود ندارد که بیننده‌ی عکسش بگوید: “نمی‌توانم چشم از این عکس بردارم.

۱۴٫زاویه های متفاوت را امتحان کنید

وقتی دیگر نمی‌توانید کاری برای رفع مشکل نور انجام دهید یا به هر دلیلی عکسی که می‌گیرید آن طور که می‌خواهید از آب در نمی‌آید، حرکت کنید! یک قانون کلی وجود دارد که می‌گوید اگر امکان گرفتن چند عکس از یک سوژه یا صحنه را دارید، باید از زوایای مختلف این کار را انجام دهید. این کار موجب می‌شود اگر تصویری که فکر می‌کردید بسیار خوب خواهد بود تار و یا پر از سایه از آب در آمد، چند عکس دیگر از آن صحنه از زوایای مختلف دارید که می‌توانید روی‌شان حساب کنید.

۱۵٫حداقل ۲ نسخه پشتیبان از عکس‌های خود داشته باشید. همانطور که می‌گویند در موقعیت‌های جنگی ۲ یعنی ۱ و یک یعنی هیچ

۱۶٫دوربین خود را نازپرورده نکنید، تا می‌توانید از آن کار بکشید.

۱۷٫عکس‌هایی که دارای جنبه‌های انسانی هستند، جذاب‌ترند.

۱۸٫بهترین عکس‌ها داستان و ماجرایی را در خود دارند.

۱۹٫در زمان عکاسی با محیط پیرامونی همراه شوید.

۲۰٫زمانی که از افراد یا مکان‌ها عکاسی می‌کنید؛ به آنها احترام بگذارید.

۲۱٫از عکاسی در باران نهراسید.

۲۲٫داشتن دوربین‌های گران‌قیمت به معنی عکاسی حرفه‌ای نیست، با دوربین‌های معمولی نیز می‌توانید تصاویر چشم‌نوازی را ثبت کنید.

۲۳٫مطالعه قبل از سفر

یکی از مهمترین مقدمات سفر، مطالعه درباره محلی است که به آن مسافرت خواهید کرد. سعی کنید یک برنامه زمان‌بندی شده برای خودتان تهیه کنید هر چند ممکن است فرصت انجام تمام آنها را پیدا نکنید..

مجلات ویژه بخش سفر روزنامه‌ها، کتابچه‌های راهنما از جمله منابع خوب و مفید برای به دست آوردن اطلاعات هستند.درباره وضعیت جغرافیایی، آب و هوایی کسب اطلاع کنید. اگر به زبان آن کشور احاطه ندارید حتما و حتما کلمات و جملات ابتدایی در یک ارتباط ساده را یاد بگیرید. این جملات اکثرا در کتابچه‌های راهنما سفر هر کشور وجود دارد..

بهترین منبع برای کسب اطلاعات جزیی کسانی هستند که قبلا به آن منطقه سفر کرده اند. مردم دوست دارند دیده‌ها و شنیده‌های خود را با دیگران قسمت کنند. پس از تجارب آن ها استفاده کنید.

* این مطالب صرفا یک گردآوری است از نکاتی که در عکاسی به دردتان خواهد خورد. ضمنا هنگام عکاسی از بارگاه مقدس امام حسین علیه السلام و برادر بزرگوارشان یادی از بنده حقیر کنید.

سید جواد میرحسینی